Weet je nog hoe je vroeger met 50 cent op zak een raketje ging halen? De tijd dat kinderen dat doen, is helaas voorbij. Niet alleen omdat ijsjes vandaag de dag (veel) meer dan 50 cent kosten. Nee, vooral omdat contant geld steeds meer uit de gratie raakt. We betalen meer en meer digitaal, en de zakgeldapps schieten als paddenstoelen uit de grond.
Dat laatste is wel handig.
Want eerlijk is eerlijk, de moeder die nog nooit is vergeten zakgeld te geven aan haar kroost moet waarschijnlijk nog geboren worden. En: al die munten hamsteren om je kind elke week ‘zijn 2 euro’ te kunnen geven, daar wordt je niet vrolijk van.
Dus weg met dat spaarvarken dan maar?
Nee (!).
Voor jonge kinderen is cash nog altijd king
Cash blijkt toch nog steeds king te zijn. Althans, wanneer je kind nog jong is. Dan kun je het beste zakgeld contant geven. ‘Het is is dan tastbaar en ze kunnen het bedrag zien groeien’, aldus het Nibud.[1] Wellicht helpt het dan ook om eens in de zoveel tijd samen met je kind te tellen hoeveel geld er in zijn spaarvarken zit.
Onze zuiderburen zijn het eens met het Nibud. Het aan de Vlaamse overheid verbonden Groeimee.be geeft het volgende advies aan ouders die beginnen met zakgeld: ‘Geef een muntstuk dat je kind kan bijhouden’.[2] Ook Wikifin, een initiatief van de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten, sluit zich daarbij aan. Geld op de bank zou voor een kind van 5 namelijk niet veel betekenen.
Digitaal geld zou voor jonge kinderen niet veel betekenen. Geef daarom cash, het liefst verschillende munten. En: praat over geld.
Een extra tip van Wikifin: geef je kind munten van uiteenlopende waarden om de verschillen ertussen uit te leggen. Waarom? ‘Zo leert je kind de muntstukken herkennen, de waarden bij elkaar optellen en begrijpen hoe geld werkt.’[3]
Sarah Porretta van de Britse Money and Pensions Service raadt cashless ouders dan ook aan om (toch) te zorgen voor wat contant geld in huis. Zo kan je kind er namelijk mee oefenen. En dan: praat over wat je met geld doet. Wanneer je bijvoorbeeld pint, praat daar dan over met je kind. Leg de link met de munten waarmee je kind heeft geoefend.[4]
Oefenen met digitaal geld
Wanneer je kind ongeveer 10 jaar oud is, zal hij volgens het Nibud kunnen begrijpen wat digitaal geld is. Je zou dan samen een eigen bankrekening kunnen openen en het zakgeld daar automatisch naar kunnen laten overmaken (dan vergeet je het ook niet). Wikifin noemt een iets latere leeftijd: vanaf ongeveer 12 jaar, dus rond de tijd dat je kind naar de brugklas gaat.
Met een bankrekening kun je je kind leren hoe internetbankieren werkt. Bijvoorbeeld: hoe kun je je saldo checken? Hoe ga je veilig om met inlogcodes? Allemaal punten die je kind in de vingers zal moeten krijgen om goed om te gaan met digitaal geld.
En: als je meteen ook een spaarrekening voor je kind opent, kan hij bovendien leren daar geld naar over te maken. Een goede manier voor je kind om kennis te maken met rente en de werking van samengestelde rente.[5]
Zakgeldapps
En hoe zit het dan met die zakgeldapps? Is dat een goed idee? Zo ja, vanaf welke leeftijd kun je die het beste gebruiken?
De Zakgeldgids van het Nibud geeft helaas geen duidelijk antwoorden op deze vragen. Het geeft alleen maar een korte beschrijving van zakgeldapps. Het lijkt er wél op dat het Nibud op zijn minst niet afkerig staat tegenover dit soort apps. Want je kind zou volgens het Nibud zo ‘spelenderwijs’ kunnen ‘wennen aan digitaal geld.’[6]
En dat is precies hoe zakgeldapps zich graag profileren. Naar eigen zeggen helpt de zakgeldapp RoosterMoney bijvoorbeeld ouders hun kinderen ‘the value of money in a digital age’ te leren. De app zou ‘managing money smart, relevant and fun’ maken.[7]
Met een zakgeldapp zou je kind spelenderwijs kunnen wennen aan geld. Maar zonder een goede basis zou ook het risico bestaan dat je kind de app ziet als een spelletje.
Toch een waarschuwend woord: ‘digital tools’ zouden kunnen helpen, maar financiële opvoeding vergt wél een meer gestructureerde aanpak volgens Catherine Winter van The London Institute of Banking and Finance. Zonder een goede basis, zou het risico bestaan dat kinderen een zakgeldapp zien als een spelletje. ‘There’s a risk that they won’t learn about the real value of money and might develop bad money habits’, aldus Winter.[8]
Het laatste woord over zakgeldapps lijkt nog zeker niet te zijn uitgesproken. Hoe het ook zij: laat je 6-jarige eerst nog maar even braaf zijn spaarvarken spekken en contant geld tellen.
[1] De Zakgeldgids. Zakgeldtips voor ouders met kinderen van 6 tot 14 jaar., Nibud (2019), p. 12.
[2] Zakgeld, Groeimee.be, EXPOO en Opgroeien.
[3] Zakgeld geven of niet?, Wikifin, FSMA, 15/1/2021.
[4] Kevin Peachey, How much pocket money should we give our kids?, BBC, 3/7/2019.
[5] De Zakgeldgids. Zakgeldtips voor ouders met kinderen van 6 tot 14 jaar., Nibud (2019), p. 12; Zakgeld geven of niet?, Wikifin, FSMA, 15/1/2021.
[6] De Zakgeldgids. Zakgeldtips voor ouders met kinderen van 6 tot 14 jaar., Nibud (2019), p. 12.
[7] Introducing RoosterMoney the FREE pocket money app, RoosterMoney.
[8] Nell Lewis, Forget piggy banks. Kids are using mobile apps for pocket money, CNN Business, Cable News Network. A Warner Media Company, 17/12/2019.
