De ‘jubelton’ is een belastingvrije schenking van één ton — om precies te zijn: 106.671 euro (bedrag 2021) — die aan iemand kan worden gedaan ‘ten behoeve van een eigen woning’.[1] Meestal gaat het om een schenking van ouders aan kinderen, al is dat geen vereiste.
Specifiek gebruiksdoel
Aan deze vrijstelling van de schenkbelasting is dus een specifiek gebruiksdoel verbonden: zij geldt alleen als het bedrag wordt gebruikt voor een eigen woning. Denk daarbij aan het kopen of verbouwen van een eigen woning, of het aflossen van de hypotheek van een eigen woning.
Dat is niet de enige voorwaarde.
Zo moet de ontvanger (of zijn/haar partner) bijvoorbeeld tussen de 18 en 40 jaar oud zijn en schriftelijk kunnen bewijzen dat de schenking is betaald.[2]
Oorspronkelijk een tijdelijke regeling
Een soortgelijke vrijstelling van ruim 50.000 euro gold al langer voor schenkingen van ouders aan kinderen tussen de 18 en 40 jaar. De extra verruimde vrijstelling tot circa 100.000 euro werd in 2013 en 2014 voor het eerst geïntroduceerd, oorspronkelijk als tijdelijke regeling.[3] Het doel van de tijdelijke maatregel: de woningmarkt en de bouw stimuleren.[4] Vanaf 2017 werd de regeling (in gewijzigde vorm) opnieuw en blijvend van kracht.[5]
Kritiek
Hoewel de ouder-kindrelatie niet langer vereist is voor de vrijstelling, is dat nog wel de ‘standaardcasus’ waarin de jubelton wordt ingezet: vermogende ouders die hun kinderen een handje helpen op de woningmarkt.
Dat is reden voor kritiek: een toch al vermogende groep zou nóg meer bevoordeeld worden, waardoor de vermogens- en kansenongelijkheid toeneemt.[6]
Bovendien zou de regeling een prijsopdrijvend effect hebben. Want: de prijs van een woning zou worden bepaald door ‘de dikte van de portefeuille van de koper’. Het resultaat van de jubelton zou op een lange termijn een vicieuze cirkel zijn: door zijn dikkere portemonnee kan de starter zich weliswaar een woning veroorloven, maar het gevolg is dat de volgende starter weer meer moet betalen voor een woning.[7] Dit wringt steeds meer, gezien de huidige crisis op de Nederlandse woningmarkt.
Afschaffing op handen
Die kritiek is ook de reden waarom de jubelton zeer binnenkort tot het verleden zal behoren. Per 1 januari 2023 zal de vrijstelling worden verlaagd tot 27.231 euro, om het jaar erop (dus 1 januari 2024) volledig afgeschaft te worden.
Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, Hugo de Jonge noemt de afschaffing ‘een belangrijke stap die bijdraagt aan een eerlijker speelveld onder starters en de ongelijkheid vermindert.’[8]
[1] Zie art. 33 onderdeel 5° sub c SW 1956.
[2] Hoe zit het met belastingvrije schenkingen voor een koopwoning?, de Belastingdienst.
[3] Tijdelijke verruiming van de vrijstelling voor de schenking voor de eigen woning, besluit van 16 september 2013, nr. BLKB2013/1699M.
[4] Zie bijvoorbeeld: Lien van der Leij, Huib Koel en Taco Mulder, Handigheidjes met € 100.000, Het Financieele Dagblad, 28/9/2013.
[5] Minder geschonken onder verruimde vrijstelling voor de eigen woning, CBS, 3/3/2021.
[6] Zie bijvoorbeeld: Wimar Bolhuis, Stop met de jubelton en verklein de ongelijkheid, RTL Nieuws, 6/3/2020.
[7] Jochem van Staalduine, Belastingvrije schenkingen van ouders maken de huizen alleen maar duurder, Trouw, DPG Media B.V., 22/7/2020.
[8] Kabinet verlaagt schenkingsvrijstelling eigen woning per 1 januari 2023, Rijksoverheid.nl, 8/3/2022.
