De financiële beweging FIRE (Financial Independence, Retire Early) heeft in de afgelopen jaren flink aan populariteit gewonnen. Ook in Nederland krijgt FIRE steeds meer voet aan de grond. Er wordt flink gesnoeid in de uitgaven en passieve inkomstenbronnen worden aangeboord, om zo — (veel) eerder dan op 67-jarige leeftijd — de corporate rat race te vaarwel te zeggen.

Hoe en wanneer is deze financiële beweging ontstaan?

FIRE als onderwerp op Amerikaanse beleggingsforums

Volgens Grant Sabatier, oprichter van de veel gelezen FIRE blog Millennial Money en schrijver van Financial Freedom, zou de term FIRE begin jaren negentig voor het eerst zijn gebruikt op een oud forum van de Amerikaanse beleggingswebsite The Motley Fool.[1] Ook Early Retirement Dude, ‘an OG in the early retirement space’[2], ziet The Motley Fool als een belangrijke katalysator van FIRE: ‘I don’t think what’s now a movement was even a thing until a few people started discussing it in the Motley Fool’s forums very early in the dot com boom.’[3]

Hoe deze forums vervolgens hebben bijgedragen aan het ontstaan van de beweging, is onduidelijk. Hoe het ook zij, dé plaats waar FIRE als financiële beweging gestalte en bekendheid heeft gekregen, blijkt in elk geval het internet te zijn.

Bekendheid door persoonlijke blogs

Veel van de ideeën van FIRE hebben namelijk vorm gekregen in persoonlijke blogs, zoals die van de Canadese Pete Adeney.[4] Deze zelfbenoemde freaky financial magician is beter bekend als Mr. Money Mustache (ook wel MMM) en is inmiddels uitgegroeid tot een ware FIRE celebrity. Door een sobere levensstijl te combineren met passief inkomen, wist hij op zijn 30ste financiële onafhankelijkheid te bereiken.

Sinds 2011 deelt MMM op zijn veel gelezen blog ‘how you can create a life that is better than your current one, that just happens to cost 50-75% less.’ Deze levensstijl noemt hij Mustachianism. Mr. Money Mustache’s blog is zó populair, dat er een gemeenschap van Mustachians om hem heen is gegroeid. Maar zelfs Adeney weet niet wanneer de FIRE beweging precies is ontstaan. ‘Your guess is as good as mine in this department’, zo laat hij nieuwswebsite Vox weten.[5]

De bijbel van financiële onafhankelijkheid is Amerikaans

Maar, zo schrijft Adeney op zijn blog: ‘some mark 1992 as an important date in starting the modern trend (…)’. De reden: in dat jaar verscheen Your Money Or Your Life (binnen de FIRE gemeenschap ook wel afgekort tot YMOYL) van Joseph R. Dominguez en Vicki Robin, met Monique Tilford. Adeney vervolgt: ‘that book started spreading the idea that money isn’t just for spending – it is really a form of life energy that you can keep for yourself in order to free up time.’[6]

Binnen de FIRE gemeenschap wordt dan ook veelal aangenomen dat een aanzienlijk deel van de grondbeginselen van FIRE afkomstig is uit deze bestseller. Velen zien het boek als de bijbel van financiële onafhankelijkheid.[7] Mr. Money Mustache noemt het ‘one of the Founding Documents of Mustachianism’.[8]

Hoewel een groot succes, heeft Your Money Or Your Life niet direct geleid tot het ontstaan van de FIRE beweging. ‘Our aim was to lower consumption to save the planet. We attracted longtime simple-living people, religious people, environmentalists’, vertelde medeauteur Robin in 2018 aan The New York Times. ‘Our aim was not just to have a whole bunch of people quit their jobs’, aldus Robin.[9]

Toch ook Europese invloeden

Wie wél early retirement uitdrukkelijk als doel heeft gesteld, is de Deen Jacob Lund Fisker, het brein achter de Early Retirement Extreme (ERE) filosofie. Al in 2007 begon hij zijn gelijknamige blog, die ‘je de tools zal geven om in 5 jaar financieel onafhankelijk te worden’.[10] Early Retirement Extreme wordt gezien als één van de eerste FIRE blogs.[11] Fisker is zelf op zijn 30ste financieel onafhankelijk geworden. Hoe hem dat is gelukt, beschrijft hij in zijn boek Early Retirement Extreme. A Philosphical and Practical Guide to Financial Independence, dat in 2010 werd gepubliceerd.[12]

Fiskers blog en boek zouden een grote invloed hebben (gehad) op de FIRE beweging.[13] Daarmee vormt de Deense Fisker een uitzondering op de regel: de FIRE beweging heeft vooral Angelsaksische roots. The Motley Fool is Amerikaans, Mr. Money Mustache is van Canadese komaf en YMOYL is een Amerikaans boek. Dankzij Fisker’s ERE zijn de roots van FIRE toch ook een beetje Europees te noemen.

Meer dan een enkeling

Inmiddels zijn er wereldwijd vele blogs die zich richten op FIRE. Ook Nederlandse blogs, zoals Financieel Onafhankelijk Blog[14] of Finance Monkey.[15] De tijd zal moeten leren of het fenomeen door het grote publiek zal worden omhelsd. Duidelijk is wél dat FIRE meer dan een enkeling aanspreekt.

[1] Grant Sabatier, THE FIRE MOVEMENT | FINANCIAL INDEPENDENCE RETIRE EARLY!, THE MOTLEY FOOL, 12/8/2020.

[2] The History of F.I.R.E, Rockstar Finance.

[3] Early Retirement Dude in een opmerking bij Second Generation FIRE, Physician on FIRE, 8/8/2017.

[4] www.mrmoneymustache.com, Mr. Money Mustache.

[5] Stephie Grob Plante, Inside FIRE, the implausible millennial movement to save, invest, and quit the American workplace, Vox Media, LLC,25/3/2020.

[6] Book Review: Early Retirement Extreme, Mr. Money Mustache, 12/11/2011.

[7] Zie bijvoorbeeld: Your Money or Your Life – An Interview with Author Vicki Robin, Mad Fientist.

[8] The MMM Reading List, Mr. Money Mustache.

[9] How to Retire in Your 30s With $1 Million in the Bank, Steven Kurutz, The New York Times Company.

[10] About ERE, Jacob Lund Fisker.

[11] Who Started The FIRE Movement? The History Of Financial Independence, Financial Samurai.

[12] ERE book, Jacob Lund Fisker.

[13] ; The History of the FIRE Movement (2.0), Early Retirement Dude, 16/6/2017.

[14] Financieel Onafhankelijk Blog, Financieel Onafhankelijk Blog.

[15] Finance Monkey, Finance Monkey.